Những chiếc xe “nhỏ nhưng có võ”
![]()
Xe điện mini Citroen AMI. Nguồn: Citroen
Hiện nay, từ TP Barcelona (Tây Ban Nha) đến New York (Mỹ) đều đang phát triển khu vực không có ô tô hay mở rộng những ngày không sử dụng ô tô; London (Anh) thì đang có kế hoạch mở rộng khu vực phát thải thấp; Bắc Kinh (Trung Quốc) bắt buộc người muốn mua ô tô phải quay số để chọn người được mua và sử dụng. Các cơ quan quản lý đều cho rằng, ô tô cỡ lớn quá ô nhiễm và nguy hiểm đối với các thành phố hiện đại.
Trong bối cảnh này, nhiều doanh nghiệp đẩy mạnh sản xuất các mẫu ô tô siêu nhỏ để vừa đáp ứng nhu cầu của người dùng, lại vừa có thể giải quyết những nỗi lo kể trên của cơ quan quản lý.
Đáng chú ý là ô tô Solar City của công ty Hà Lan Squad Mobility. Với tốc độ tối đa chỉ 70km/h, nặng 350kg, mẫu ô tô này được nhận định gần như không thể gây ra các vụ tai nạn nghiêm trọng.
Ngoài ra, ô tô còn được trang bị tấm pin mặt trời trên nóc hoặc pin điện nên không ảnh hưởng tới môi trường. Ba chiếc xe có thể để vừa vào một chỗ đỗ xe thông thường.
“Loại xe này hoàn toàn đáp ứng được nhu cầu đi mua sắm, đưa con tới trường, hoạt động xã hội và những chuyến đi ngắn, tương đương từ 70 - 80% nhu cầu đi lại của một người bình thường”, Giám đốc điều hành Squad Mobility – ông Robert Hoevers cho biết.
Mẫu xe Solar City mới được công bố có giá 6.100 USD với phiên bản đặt trước và nhanh chóng gia nhập vào thị trường ô tô siêu nhỏ đang ngày mở rộng.
Một công ty khác là Swiss Microlino cũng đang gây chú ý với thiết kế vừa hoài cổ vừa mang hơi hướng tương lai, đẩy mạnh sản xuất từ 500 chiếc trong năm nay lên 5.000 chiếc trong năm 2023.
Còn doanh nghiệp mang tên Eli đã bán mẫu Zero đầu tiên tại thị trường châu Âu và đang chuẩn bị ra mắt tại thị trường Mỹ.
Gã khổng lồ Citroen của Pháp cũng vừa ra mắt mẫu xe siêu nhỏ đầu tiên là AMI vào năm 2020 và từ đó tới nay đã phát triển thêm nhiều biến thể khác.
Tuy có kích cỡ siêu nhỏ nhưng lợi ích mà các mẫu xe này mang lại rất lớn. Mẫu xe ô tô 3 bánh Nimbus One hứa hẹn cho phép lái xe luồn lách khi tắc đường sử dụng công nghệ nghiêng sang bên đã được cấp bằng sáng chế.
“Ô tô của chúng tôi có kích thước nhỏ đủ để luồn lách. Bên cạnh đó, xe sở hữu tính năng có thể nghiêng một góc và thu hẹp diện tích của phương tiện trên đường”, nhà sáng lập Nimbus, ông Lihang Nong khẳng định.
Bên cạnh đó, những chiếc xe siêu nhỏ thông thường nặng chưa tới 500kg nhưng chiếc Nimbus chỉ nặng 330kg và có tốc độ tối đa khoảng 80km/h nên có thể được phân loại vào hạng mục xe khác so với xe ô tô thông thường, được hưởng thuế ưu đãi và được coi như xe ba bánh.
Chẳng hạn, dòng xe AMI của Citreon được phân loại là xe ba bánh và ở một số nước châu Âu, trẻ vị thành niên 14 tuổi, chưa có bằng lái cũng có thể điều khiển.
Hơn nữa, loại xe này không phát thải nên không phải là đối tượng bị cấm vào khu vực hạn chế ô tô tại Barcelona hay London.
Thời của ô tô nhỏ
![]()
Một chỗ đỗ xe thông thường đủ chỗ để chứa 3 chiếc xe siêu nhỏ (Trong ảnh: Ô tô siêu nhỏ của hãng Solar City Car được trang bị tấm pin năng lượng mặt trời trên nóc)
Không phải đến bây giờ, thế giới mới biết đến những chiếc xe siêu nhỏ. Thực chất, loại xe này đã xuất hiện từ những năm 50 của thế kỷ trước với mẫu thiết kế đầu tiên mang tên Isetta (được mệnh danh là ô tô bong bóng) của hãng BMW.
Thực tế, không ít mẫu ô tô mới như Microlino cũng được lấy cảm hứng từ Isetta. Nhưng so với các mẫu cũ, trong bối cảnh hiện nay, các mẫu xe mới có nhiều cơ hội để phát triển hơn.
Tổ chức nghiên cứu Minh bạch Thị trường dự báo các chỉ số phát triển rất mạnh và giá trị của thị trường xe nhỏ sẽ vào khoảng 12,7 tỷ USD tính đến năm 2030.
Hãng Citreon khẳng định, đã nhận được hơn 1.000 đơn đặt trước mẫu AMI chỉ trong 2 tuần kể từ khi ra mắt tại Anh.
“Tôi nghĩ mẫu xe này đã bắt đầu thu hút sự chú ý của mọi người và có nhiều tiềm năng để phát triển. Vì khi các thành phố thu hẹp không gian cho ô tô thì đó chính là động lực để thúc đẩy ô tô siêu nhỏ” - ông David Zipper, một chuyên gia về giao thông tại Trường Harvard Kennedy nhận định.
Chuyên gia Zipper cho rằng: “Chi phí sạc xe siêu nhỏ rẻ hơn các xe điện cỡ lớn vì không đòi hỏi nhiều điện; yêu cầu về bằng lái xe cũng ở ngưỡng thấp hơn”.
Còn theo bà Oliver Bruce, người đồng chủ trì podcast chuyên về các phương tiện siêu nhỏ Micromobility, hiện nay, rất nhiều ô tô lớn nằm ngoài nhu cầu của đa phần người dùng.
Thông thường, mỗi người chỉ cần 1 ghế và sẽ di chuyển từ một khu vực của thành phố tới khu vực khác. Đó chính là “đất” mà các loại ô tô chuyên biệt có thể tận dụng để phát triển.
Cũng theo bà Bruce, hiện tại kỹ thuật sản xuất ô tô đang rất được cải thiện, cho phép thực hiện những thiết kế linh hoạt hơn, giảm chi phí sản xuất xe.
Đơn cử công ty Smart, khi doanh nghiệp này ra mắt chiếc ô tô 2 chỗ bằng điện vào năm 2015, giá khởi điểm là 15.400 USD, tương đương với ô tô truyền thống với tầm xa và tốc độ lớn hơn. Song hiện nay, rất nhiều mẫu mới của Smart đang được bán với mức giá chỉ 10.000 USD.
Các công ty đang tiếp tục hạ thấp giá để có thể sản xuất các mẫu xe phục vụ cho thuê. Nimbus đã cung cấp dịch vụ cho thuê xe siêu nhỏ khoảng 200 USD/tháng.
Giám đốc điều hành Squad Mobility dự báo nhiều hành khách sẽ sử dụng các mẫu xe siêu nhỏ thông qua các nền tảng chia sẻ xe để thuê ngắn hạn.
Những chiếc xe siêu nhỏ và độc đáo cũng mang lại trải nghiệm rất thú vị. Một số doanh nghiệp đã khai thác yếu tố này, hướng thiết kế xe theo mô hình như khoang tàu không gian vũ trụ hoặc lấy cảm hứng từ xe máy để mang lại đến cho người dùng cảm giác thích thú hơn các mẫu xe thông thường.
Song, nhiều chuyên gia nhận định, để có thể thành công, các loại ô tô siêu nhỏ cần hạ tầng đô thị để phát triển.
Trước mắt, phân khúc xe này sẽ hưởng lợi từ cơ sở hạ tầng cho xe điện cỡ lớn đang được phát triển mạnh hơn và chính quyền các nước đang dần hạn chế ô tô truyền thống.
Mặt khác, các nhà sản xuất xe siêu nhỏ còn đối mặt với thách thức là phần đông người tiêu dùng không muốn thay đổi, khó chấp nhận chuyển sang loại phương tiện chậm hơn, quãng đường di chuyển ngắn hơn.
Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp tự tin khi giá thành càng giảm và được tiếp xúc thường xuyên với loại xe này, khách hàng sẽ thay đổi nhận thức và thị hiếu.
